Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc vào trung tuần tháng 7/2025, do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Nghệ An tổ chức theo kế hoạch tăng cường công tác đối ngoại và Ngoại giao nhân dân theo định hướng của Đảng và Nhà nước, đoàn công tác do ông Nguyễn Hồng Kỳ – Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp – dẫn đầu đã có dịp tới thăm một số thành phố lớn như Bắc Kinh, Tô Châu, Hàng Châu và Thượng Hải.
Biển số xanh lá – dấu hiệu nhận diện ô tô điện trên đường phố Trung Quốc (Ảnh Quốc Khánh)
Một trong những điểm gây ấn tượng mạnh với các thành viên đoàn là hình ảnh giao thông đô thị văn minh, hiện đại – nơi gần như không còn hiện diện của xe máy sử dụng động cơ đốt trong truyền thống. Thay vào đó là sự phổ biến của phương tiện thân thiện với môi trường, thể hiện rõ quyết tâm của các địa phương trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường sống.
Tại một ngã tư ở thành phố Hàng Châu, đoàn công tác Việt Nam có dịp trò chuyện với ông Wang Ming (Vương Minh), một người dân địa phương. Ông chia sẻ rằng mình đã sử dụng xe máy điện hơn 10 năm nay, không chỉ vì sự tiện lợi mà còn do ý thức bảo vệ môi trường. Gia đình ông cũng đã lắp đặt hệ thống điện mặt trời để chủ động nguồn điện sử dụng.
Ông Wang Ming – cư dân thành phố Hàng Châu dừng xe tại ngã tư, chờ tín hiệu đèn giao thông (Ảnh Quốc Khánh)
Ông cho biết, chính sách hạn chế xe máy sử dụng động cơ truyền thống và khuyến khích xe điện được Bắc Kinh áp dụng từ năm 1985, còn Tô Châu, Hàng Châu, Thượng Hải bắt đầu từ năm 1998. Đến nay, hơn 200 thành phố tại Trung Quốc đã triển khai chính sách tương tự.
Cùng trò chuyện còn có ông Zhang Jun (Trương Quân), người bạn đồng hành của ông Wang Ming. Cả hai từng công tác tại cơ quan quản lý giao thông và hiện thường xuyên cùng nhau dạo phố bằng xe điện. Ông Zhang cho biết thêm, xe điện – cả xe máy và ô tô đang ngày càng phổ biến tại Trung Quốc nhờ chi phí vận hành thấp và phù hợp xu thế năng lượng sạch.
Giao thông xanh đi đôi với công nghệ giám sát hiện đại – diện mạo mới của đô thị (Ảnh Quốc Khánh)
Để thúc đẩy lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, Chính phủ Trung Quốc đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ người dân sử dụng xe điện. Trong đó, nổi bật là việc phát triển đồng bộ hệ thống trạm sạc, mở rộng mạng lưới phân phối điện bảo đảm ổn định và tin cậy, tích hợp nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió để vận hành trạm sạc an toàn, hiệu quả.
Ngoài ra, người dân được hưởng nhiều chính sách ưu đãi như miễn phí đăng ký xe điện, hỗ trợ chi phí lắp đặt trạm sạc, ưu tiên sử dụng làn đường riêng cho xe máy điện. Chính phủ cũng đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích lâu dài của xe điện đối với môi trường và sức khỏe đô thị.
Đặc biệt, trong lĩnh vực ô tô điện, Trung Quốc đã áp dụng nhiều chính sách khuyến khích như miễn, giảm thuế từ năm 2023, trợ cấp tài chính trực tiếp cho người dân khi chuyển đổi phương tiện. Riêng trong quý I năm 2025, đã có hơn 1,6 triệu người được hỗ trợ đổi xe, với tổng ngân sách vượt 1 tỷ nhân dân tệ. Bên cạnh đó, hệ thống trạm sạc đã được mở rộng đủ để phục vụ 20 triệu xe điện trong năm 2025. Tại nhiều thành phố lớn, quy trình cấp biển số cho xe điện cũng được đơn giản hóa, góp phần giảm bớt thủ tục và chi phí hành chính.
Nhờ những chính sách đồng bộ và quyết liệt, Trung Quốc hiện là một trong những thị trường xe điện phát triển nhanh nhất thế giới, với gần 50% xe mới bán ra trong năm 2024 là xe điện.
Người lao động môi trường hiện diện mọi nơi, góp phần xây dựng đô thị xanh – sạch – văn minh (Ảnh Quốc Khánh)
Không gian đô thị Trung Quốc nổi bật với xe máy điện và hệ sinh thái cây xanh – hồ nước hài hòa (Ảnh Quốc Khánh)
Sau chuyến công tác tại Trung Quốc, các thành viên trong đoàn của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Nghệ An đều bày tỏ sự ấn tượng sâu sắc trước những thành quả phát triển mà nước bạn đạt được trong lĩnh vực quản lý đô thị, bảo vệ môi trường và ứng dụng công nghệ hiện đại.
Ông Nguyễn Đăng Tuệ – đại diện Hội Hữu nghị Việt - Trung – chia sẻ cảm xúc đặc biệt khi trở lại Trung Quốc sau hơn 40 năm kể từ khi tốt nghiệp tại một trường kỹ thuật ở đây. Ông cho biết, sự thay đổi của đất nước này thật sự đáng khâm phục. Mạng lưới cây xanh, hồ nước hiện diện khắp nơi cho thấy công tác quy hoạch và quản lý môi trường được triển khai bài bản, đồng bộ. Đáng chú ý, hệ thống giám sát giao thông và an ninh tại các đô thị lớn được đầu tư hiện đại với quy mô rộng lớn – hơn 200 triệu camera được lắp đặt trên toàn quốc – góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đô thị và đảm bảo an toàn cho người dân.
Cùng chung cảm nhận, ông Lê Đức Thuyết – Hội Hữu nghị Việt - Pháp – cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với chủ trương của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc nghiên cứu lộ trình từng bước giảm phương tiện sử dụng nhiên liệu truyền thống trong nội đô Hà Nội. Theo đó, từ ngày 1/7/2026, xe mô tô và xe gắn máy sử dụng nhiên liệu truyền thống sẽ không được lưu thông trong khu vực Vành đai 1; và từ ngày 1/1/2028, lộ trình này sẽ mở rộng thêm phạm vi áp dụng tại Vành đai 2, đồng thời từng bước hạn chế ô tô cá nhân sử dụng động cơ truyền thống nhằm giảm thiểu ô nhiễm và cải thiện chất lượng không khí thủ đô.
Kinh nghiệm của Trung Quốc trong việc triển khai chính sách khuyến khích sử dụng phương tiện chạy điện thay thế cho phương tiện truyền thống được xem là bài học tham khảo thiết thực. Những chính sách này không chỉ nhằm cải thiện môi trường sống và chất lượng không khí, mà còn góp phần tăng cường an toàn giao thông, thúc đẩy ứng dụng công nghệ xanh, tạo nền tảng cho sự phát triển đô thị bền vững trong tương lai.
Lang Quốc Khánh