Kể từ ngày 4/10/2024, các hành vi lấn chiếm đất đai có thể bị phạt đến 1 tỷ đồng theo quy định của Nghị định số 123/2024/NĐ-CP do Chính phủ ban hành, liên quan đến xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Cụ thể, đối với hành vi lấn hoặc chiếm đất trong phạm vi địa giới hành chính thuộc các phường, thị trấn, cá nhân có thể bị phạt tối đa 500 triệu đồng, trong khi tổ chức vi phạm có thể bị phạt tới 1 tỷ đồng.
Nghị định này đưa ra các quy định về vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, bao gồm cả các vi phạm đã xảy ra hoặc đang diễn ra. Bên cạnh đó, các biện pháp xử lý, mức phạt, thẩm quyền xử phạt, và những biện pháp khắc phục hậu quả cũng được quy định rõ ràng. Vi phạm có thể xảy ra trong quá trình sử dụng đất hoặc cung cấp dịch vụ liên quan đến đất đai.
Theo quy định, hành vi lấn hoặc chiếm đất do cơ quan nhà nước quản lý, đất thuộc hồ sơ địa chính hoặc các văn bản quản lý đất đai của xã, có thể bị phạt từ 3-200 triệu đồng, tùy theo diện tích đất vi phạm. Với các hành vi tương tự xảy ra trên đất nông nghiệp (không phải đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, hoặc đất rừng sản xuất), mức phạt cũng dao động từ 3-200 triệu đồng, tuỳ theo diện tích vi phạm.
Các vi phạm xảy ra trên đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, hoặc đất rừng sản xuất thuộc địa giới hành chính của xã sẽ bị xử phạt từ 5-200 triệu đồng. Đối với đất phi nông nghiệp, mức phạt trong cùng phạm vi địa giới này cũng sẽ từ 5-200 triệu đồng.
Đáng chú ý, với hành vi lấn chiếm đất thuộc địa giới hành chính của các phường, thị trấn, mức phạt sẽ được áp dụng gấp đôi so với mức phạt trên và không vượt quá 500 triệu đồng đối với cá nhân, 1 tỷ đồng đối với tổ chức.
Ngoài ra, việc sử dụng đất khi đã có quyết định giao hoặc cho thuê nhưng chưa được bàn giao trên thực tế sẽ bị phạt từ 10-500 triệu đồng, áp dụng cho cá nhân. Mức phạt cho tổ chức vi phạm cùng hành vi sẽ gấp đôi so với mức phạt đối với cá nhân.
Nghị định số 123/2024/NĐ-CP đã đặt ra những quy định rõ ràng và nghiêm khắc đối với các hành vi lấn chiếm và sử dụng đất trái phép, nhằm tăng cường quản lý và bảo vệ tài nguyên đất đai của quốc gia. Việc áp dụng mức phạt cao, đặc biệt đối với các tổ chức và cá nhân vi phạm trong phạm vi hành chính của phường, thị trấn, thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc ngăn chặn và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai, góp phần tạo ra môi trường pháp lý công bằng và bền vững trong quản lý và sử dụng đất.