Mới đây, Bộ Xây dựng vừa công bố đề cương sửa đổi Luật Kinh doanh Bất động sản 2014, bổ sung thêm một số quy định mới nhằm phù hợp với thị trường hiện tại. Trong đó bổ sung quy định “Chủ đầu tư dự án bất động sản phải thực hiện bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng thông qua sàn giao dịch bất động sản”.
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản cho rằng, việc giao dịch bất động sản thông qua sàn môi giới mang lại nhiều dấu hiệu tích cực, tuy nhiên cần phải có lộ trình để thích ứng và hoạt động môi giới cũng nên thay đổi để hành nghề bài bản hơn.
Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARs), cho rằng để phát triển thị trường bất động sản minh bạch, vì lợi ích của khách hàng, các quy định pháp luật nên quy định sàn giao dịch trở thành hoạt động có điều kiện, các chủ đầu tư bán bất động sản bắt buộc phải qua sàn.
“Giống như việc mua bán chứng khoán trên sàn giao dịch. Mọi thông tin của doanh nghiệp muốn lên sàn đều phải minh bạch về năng lực tài chính, kế hoạch , hoạt động kinh doanh, nhà đầu tư có thể xem đầy đủ rồi đưa quyết định đầu tư hoặc không”, ông Đính ví dụ.
Theo lãnh đạo VARS, trước nay, tại Việt Nam vẫn buông lỏng hoạt động giao dịch bất động sản, bỏ mặc cho chủ đầu tư có quyền tự bán, giống như “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Điều này, dễ xảy ra việc lừa dối khách hàng nếu chủ đầu tư không có tâm do không có đơn vị kiểm chứng.
“Luật Kinh doanh bất động sản đang hướng tới sự minh bạch của thị trường bất động sản, bảo vệ quyền và lợi ích của người mua bằng việc các chủ đầu tư phải công khai niêm yết về pháp lý, mức giá,... của dự án trên các sàn giao dịch bất động sản. Rất nhiều trường hợp chủ đầu tư hứa mồm với khách hàng. Song, tới khi nhận nhà thì không giống như những gì chủ đầu tư nói, dẫn tới việc kiện tụng, căng băng rôn biểu tình”, ông Đính chia sẻ.
Ông Đính cho rằng, các sàn giao dịch bất động sản là cầu nối trung gian giữa chủ đầu tư và khách hàng, nếu chuyên nghiệp hóa đội ngũ này sẽ thúc đẩy được thị trường phát triển minh bạch. Bên cạnh đó, vị chuyên gia đánh giá cao dự thảo của Bộ Xây dựng, không chỉ minh bạch thị trường mà góp phần giúp các cơ quan thuế có thể thu đúng, đủ đối với các giao dịch bất động sản.
Việc gắn trách nhiệm và năng lực cho sàn giao dịch bất động sản nhằm bảo đảm sự minh bạch của thị trường và bảo vệ quyền, lợi ích cho khách hàng, nhà đầu tư,.. Nhìn chung, quy định này đem lại rất nhiều ưu điểm. Cụ thể, quy trình mua bán sẽ chặt chẽ hơn, tuân thủ quy định pháp luật hơn và chuyên nghiệp hơn.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho biết, hàng hóa bất động sản hình thành trong tương lai, khi qua sàn giao dịch buộc phải được thẩm định, thẩm tra, tuân thủ các quy định của pháp luật mới được niêm yết công bố và giao dịch. Điều này giúp ngăn chặn các hành vi lừa đảo bán bất động sản ma, bất động sản ảo…
Cùng với đó, khách hàng được hỗ trợ pháp lý, thông tin, thủ tục giao dịch và được bảo vệ quyền lợi; nhà nước quản lý được hoạt động và thông tin giao dịch thị trường bất động sản, chống thất thu thuế, thực hiện hiệu quả quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền.
Ông Nguyễn Thanh Quyền – Tổng Giám đốc Thắng Lợi Group cho hay, giao dịch thông qua sàn môi giới sẽ là lựa chọn của nhiều doanh nghiệp có hệ thống sàn phân phối được đầu tư bài bản. Việc này, giúp cho khách hàng lựa chọn sản phẩm đối với chủ đầu tư có uy tín.
Tuy nhiên, theo ông Quyền, nhìn theo góc độ đa chiều thì ở thị trường Việt Nam, nếu không dùng môi giới tự do bên ngoài thì người dân sẽ khó làm khách hàng tiếp cận với hệ thống phân phối. Những dòng sản phẩm nhỏ lẻ trong dân không có môi giới tự do thì khó thực hiện, môi giới độc lập sẽ giải quyết bài toán này. Cấu trúc giao dịch thông qua sàn môi giới chỉ phù hợp với các dự án lớn, đầu tư rõ ràng. Do đó, nên tồn tại song song 2 phương án.
“Để đi lên môi trường chuyên nghiệp bắt buộc môi giới phải được đào tạo bài bản. Ở Mỹ giao dịch nếu không thông qua môi giới sẽ không thể thực hiện. Họ chuyển số giữa người mua và người bán thông qua sàn môi giới và tín chỉ quốc gia do Nhà nước cấp. Đối với mình, chủ trương thì đúng nhưng hệ thống cấu trúc chưa đủ mạnh. Cần có lộ trình và giải pháp mang tính bền vững, chuẩn bị nền tảng tốt cho sự thay đổi lâu dài” - ông Quyền phân tích.