Ngành đồ uống Việt Nam đang trải qua giai đoạn biến động mạnh mẽ, thể hiện rõ qua sự gia tăng tồn kho đáng kể trong nửa đầu năm 2024. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, chỉ số tồn kho ngành đồ uống tính đến 30/6/2024 đã tăng gần 29% so với cùng kỳ năm trước, đạt mức 128,9%. Con số này vượt xa mức tăng trưởng chung của toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, chỉ đạt 9,6%.
Trong bối cảnh tồn kho tăng cao, bức tranh kinh doanh của các doanh nghiệp đồ uống lớn cũng trở nên ảm đạm. Báo cáo của Hiệp hội Rượu bia, Nước giải khát Việt Nam (VBA) cho thấy, năm 2023 đánh dấu sự sụt giảm doanh số đáng kể của các công ty sản xuất, phân phối đồ uống có cồn, đặc biệt là bia.
Những "ông lớn" như Heineken, Sabeco, Habeco đều ghi nhận kết quả kinh doanh không mấy khả quan. Heineken lần đầu tiên chứng kiến thị trường Việt Nam sụt giảm hai con số, Sabeco trải qua nhiều năm tăng trưởng âm, Habeco phải cắt giảm nhân sự, trong khi Halico tiếp tục chìm trong thua lỗ.
Tổng doanh thu thuần của nhóm rượu bia niêm yết trên sàn chứng khoán cũng giảm mạnh, từ hơn 55.000 tỷ đồng năm 2022 xuống còn hơn 45.000 tỷ đồng. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho ngành đồ uống, khi phải đối mặt với bài toán tồn kho lớn, doanh số sụt giảm và sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Nhiều yếu tố đã góp phần tạo nên tình trạng khó khăn này. Đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh mẽ đến thói quen tiêu dùng, khiến nhu cầu đối với đồ uống có cồn giảm sút. Bên cạnh đó, chi phí đầu vào tăng cao, sức mua giảm cũng là những nguyên nhân khiến doanh nghiệp khó khăn chồng chất.
Trước tình hình khó khăn, VBA đã có văn bản góp ý đối với dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi. Hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính xem xét giảm mức tăng thuế và giãn lộ trình tăng thuế đối với rượu, bia, nhằm tránh gây "sốc" cho thị trường và tạo điều kiện cho doanh nghiệp thích nghi.
Tình trạng tồn kho tăng cao và lợi nhuận sụt giảm của ngành đồ uống đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp và cả nền kinh tế. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp nhìn nhận lại chiến lược kinh doanh, tái cấu trúc sản xuất và tìm kiếm những hướng đi mới. Dù đối mặt với nhiều khó khăn, ngành đồ uống Việt Nam vẫn có những điểm sáng đáng chú ý. Một số doanh nghiệp đã chủ động tìm kiếm cơ hội mới, đầu tư vào công nghệ, mở rộng thị trường, hoặc đa dạng hóa sản phẩm để vượt qua giai đoạn thử thách này.
Tương lai của ngành đồ uống Việt Nam vẫn còn nhiều biến động. Việc điều chỉnh chính sách thuế, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn cũng là những giải pháp cần thiết để ổn định thị trường và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành đồ uống trong tương lai
Bảo An